Nikad nije suvišno osvrnuti se na ovu temu jer infekcije mokraćnog sustava (urotrakta ili, kolokvijalno, uroinfekcije) predstavljaju značajan javnozdravstveni problem zbog svoje visoke učestalosti. U hospitalnim (bolničkim) uvjetima to su najčešće infekcije. U ambulantnoj populaciji (izvanbolnička sredina) samo respiratorne infekcije nadmašuju ih svojom učestalošću.
Razdioba mokraćnih infekcija može biti prema raznim kriterijima i ima ih više. Ovdje ćemo ih razvrstati prema četiri kriterija: prema lokalizaciji, pojavi ili odsustvu simptoma, prema tendenciji ponavljanja, tj. sporadičnosti odnosno recidiviranju te obzirom na klinički tijek na komplicirane i nekomplicirane infekcije urotrakta. Prema lokalizaciji poznajemo infekcije donjeg i gornjeg mokraćnog sustava. Infekcije donjeg mokraćnog sustava zahvaćaju mokraćnu cijev (lat. –urethra), prostatu u muškaraca i mokraćni mjehur, dok infekcije gornjeg mokraćnog sustava zahvaćaju i mokraćovode (lat. – ureter) i bubrege. Obzirom na prisustvo simptoma ili njihov izostanak infekcije urotrakta dijelimo na simptomatske i asimptomatske (tzv. asimptomatska bakteriurija). Učestalo, bolno (pečenje) i otežano mokrenje malih količina urina, zatim pojava guste, tamne, a katkad i sukrvave mokraće svrstava svrstava infekciju u skupinu simptomatskih dok odsustvo ikakvih značajnijih tegoba, a uz prisustvo bakterija, upućuje na asimptomatsku infekciju mokraćnog sustava.
Prema tendenciji ponavljanja infekcije mokraćnog sustava poznajemo kao povremene (sporadične) odnosno povratne (rekurirajuće, recidivne). Gotovo da nema žene koja barem jednom u životu nije iskusila simptomatologiju sporadičnog cistitisa (upala mokraćnog mjehura) dok samo neke od njih imaju, katkad i znatnih poteškoća, s recidivirajućim infekcijama donjeg mokraćnog sustava. Recidivirajuće infekcije se mogu odnositi na nedovoljno izliječenu primoinfekciju gdje onda ostatni broj bakterija u pogodnom okolišu (upaljena stjenka mjehura i tinjajuća infekcija urina) ponovo nalazi odlične uvjete za razmnožavanje i rast kolonija čime dovodi i do ponovnog rasplamsavanja simptoma odnosno kliničke slike. Nasuprot tome, ako je primarna infekcija u potpunosti izliječena, može se raditi i o ponovnoj infekciji (reinfekcija) koja nema izravne veze s prvom odnosno prethodećom infekcijom i upalom. Upala je odgovor organizma na infekciju.
Ovisno o kliničkom tijeku, ali ne i samo o njemu, infekcije mokraćnog sustava možemo podijeliti kao nekomplicirane, (jednostavne) i komplicirane. Sporadične infekcije su gotovo redovito istodobno i nekomplicirane, dok recidivne već pobuđuju sumnju na postojanje nekog faktora koji dovodi do recidiviranja odnosno komplikacija. On može biti funkcionalne i organske prirode. Nije samo klinički tijek presudan za prozvati neku infekciju kompliciranom. Tako, na primjer, postojanje recidivne infekcije uz bilo kakvu malformaciju mokraćnog sustava, kamen ili tumor te prateće bolesti kao što je npr. dijabetes, a priori svrstava infekciju u kategoriju kompliciranih.
Najčešći uzročnici infekcija urotrakta su bakterije (i to Escherichia coli) iako tu katkad možemo naći i viruse, parazite i gljivice. Najčešći put ulaska mikroorganizama u mokraćni sustav je kroz vanjsko ušće uretre s tendencijom uzlaznog (ascendentnog) širenja infekcije, a to je ujedno i razlog zašto su infekcije urotrakta znatno češće u žena.
1.11.2023