Na latinskom Ursus znači medvjed, ali kratica URS s latinskim korijenom i značenjem riječi Ursus nema baš nikakve veze.
URS je kratica za kiruršku endoskopsku operaciju punim imenom ureterorenoskopija.
FURS je kratica za sličnu kirurški proceduru koja označava fleksibilnu ureterorenoskopiju, odnosno isti zahvat samo fleksibilnim, a ne rigidnim (čvrstim, krutim), instrumentom.
Bolesnici, koji su primljeni na urološke odjele ili Klinike često, ležeći u krevetu, mogu u vizitama čuti: „Njega/nju planiramo sutra za URS/FURS“. To njima ne znači mnogo, osim puno dodatnih pitanja, koje im, mi liječnici, često puta nedovoljno pojasnimo. Istina, dijelom se to nadomještava institutom „informiranog pristanka“, ali takav oblik komunikacije najčešće nudi nedovoljan broj odgovora na sva pitanja koja bi bolesnici mogli imati.
Dakle, ureterorenoskopija (URS) je endoskopski kirurški zahvat koji se najčešće izvodi u spinalnoj anesteziji, a tek po potrebi u općoj. Najčešći razlog i cilj te operacije je usitnjavanje kamenca negdje u dostupnom dijelu uretera (mokraćovoda), a, znatno rjeđe, ablacija (odstranjenje) manjeg tumora u mokraćovodu. Kroz mokraćni mjehur ulazi se, uz pomoć tanke žice vodilje, u mokraćovod i kad s dođe do kamenca onda se on drobi (usitnjava). Usitnjenje kamenca se može postići elektrokinetičkom sondom, dakle mehaničkim drobljenjem, ili laserski. Efekti su u konačnici isti ukoliko se zahvat učini korektno i uspije u potpunosti – kamenac je pretvoren u sitne fragmente ili gotovo „prašinu“, a potom taj usitnjeni ostatak bolesnik treba sam izmokriti uzimajući puno tekućine i krećući se. Nerijetko se, nakon zahvata, postavlja tzv. double-J proteza (JJ teflonska proteza), koja povezuje bubreg s mokraćnim mjehurom i olakšava izmokravanje spomenutih fragmenata kamenca.
FURS – fleksibilna ureterorenoskopija – je zapravo primarno namijenjena renoskopiji odnosno „gledanju i kirurškom interveniranju u bubrežnoj šupljini“ – kanalni sustav i bubrežne čašice. Naime, rigidnim (krutim) instrumentom, kakav je klasični ureteroskop, nije moguće ući u svaki dio kanalnog sustava bubrega odnosno svaku bubrežnu čašicu gdje se može nalaziti kamenac kojeg je potrebno odstraniti. Stoga, upravo FURS nudi mogućnosti odstranjenja, odnosno usitnjenja kamenaca u bubrežnim čašicama, koji su klasičnoj ureteroskopiji (URS) nedostupni. Jedini oblik usitnjenja kamenca, putem fleksibilne ureterorenoskopije (FURS) je laserski jer nikakva elektrokinetička sonda ne može prći kroz milimetarske kanale fleksibilnog ureteroskopa, a i nema mogućnost savijanja kao laserska sonda odnosno nit. FURS-om je moguće učiniti i lasersku ablaciju tumora kanalnog sistema ako je on manji od 2 maksimalno centimetra.
Vjerujem da sam čitatelju uspio pojasniti nomenklaturu, metodologiju i ciljeve ova dva slična endoskopska kirurška pristupa.
9.1.2023