Hipertenzija predstavlja jedan od ključnih čimbenika povišenog kardiovaskularnog rizika. Zajedno sa ostalim čimbenicima rizika (dislipidemija, dijabetes, centralna debljina, pušenje).
Hipertenzija predstavlja jedan od ključnih čimbenika povišenog kardiovaskularnog rizika. Zajedno sa ostalim čimbenicima rizika (dislipidemija, dijabetes, centralna debljina, pušenje) dovodi do ubrzanog procesa ateroskleroze i disfunkcije ciljnih organa.
Ovisno o visini tlaka možemo klasificirati hipertenziju na blagu (RR 140-159/90-99), umjerenu (RR 160-179/100-109), tešku (> 180/110). Ovisno o etiologiji dijelimo ju na:
- esencijalnu ili idiopatsku hipertenziju koju nalazimo u 95 % naših pacijenata te je u većini slučajeva posljedica genetski naslijeđene greške u hemostazi soli
- sekundarnu hipertenziju (koarktakcija aorte, feokromocitom, primarni aldosteronizam, Cushingov sindrom, oralni kontraceptivi, renovaskularna hipertenzija, bolesti bubrežnog parenhima)
- izolirana sistolička hipertenzija (česta je pojava kod starih ljudi, a kao posljedica smanjenje elastičnosti aorte zbog ateroskleroze)
- izolirana klinička hipertenzija (hipertenzija bijelog ogrtača-osoba u bolničkim uvjetima reagira povišenjem tlaka a inače je normotoničar-jedna je od manifestacija prehipertenzije)
- maligna hipertenzija (bez liječenja u 95 % slučajeva nastupa smrt unutar dvije godine, dijastolički tlak veći od 120, hipertenzivna encefalopatija-zbog gubitka autoregulacije dolazi do dilatacije cerebralnih arteriola čime započinje proces fibrinoidne nekroze).
Prilikom postavljanja dijagnoze hipertenzije mora se poštivati određeni dijagnostički postupak i to:
- pravilno izmjeriti tlak (najmanje u tri navrata u dva različita razdoblja)
- utvrditi je li tlak zaista trajno povišen
- utvrditi postoje li oštećenja ciljnih organa
- utvrditi je li hipertenzija esencijalna ili sekundarna
- utvrditi jesu li uz arterijsku hipertenziju prisutni i drugi čimbenici KV rizika (pušenje, dislipidemija, šećerna bolest, hiperuricemija, dob iznad 60 godina, menopauza, pozitivna obiteljska anamneza).
Simptomi hipertenzije koje najčešće susrećemo kod pacijenata jesu glavobolja (povremena), umor, mučnine i povraćanje, anksioznost, pretjerano znojenje, dispneja, bolovi slični angini pektoris, krvarenje iz nosa, zujanje u ušima.
Standarna rutinska dijagnostička obrada uključuje RTG srca i pluća, UZV bubrega i abdomena, osnovni laboratorij s elekrolitima i lipidogramom, mikroalbuminurija, UZV srca, EKG, pregled očne pozadine. Sumnja na sekundarnu hipertenziju zahtijeva daljnju subspecijalističku obradu.
Prema smjernicima Britanskog udruženja za hipertenziju prva linija terapije kod pacijenata mlađih od 50 godina uključuje ACE inhibitore ili blokatore angiotenzijskih receptora. Kod pacijenata koji imaju više od 50 godina prvu liniju terapije predstavljaju blokatori Ca kanala ili tiazidski dijuretici.
Unatoč spoznaji o hipertenziji kao ključnom čimbeniku KV rizika te napretku u dijagnostici i liječenju ista i dalje predstavlja veliki izazov za liječnike i pacijente s obzirom na činjenicu da je veliki broj pacijenata s nedijagnosticiranom hipertenzijom te na veliki broj pacijenata koji uzimaju terapiju za istu, a imaju nezadovoljavajuće vrijednosti RR-a.
23.12.2015